Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

W Braniewie powstaje lapidarium. Powiedz nam kim byłeś?

Witold Chrzanowski
Witold Chrzanowski
Braunsberg-Braniewo w opisach i fotografii
W Braniewie powstaje lapidarium miejskie. Trafiają tu płyty, tablice i krzyże nagrobne z braniewskich cmentarzy różnych wyznań, duża część z nich pochodzi z XIX wieku.

Do tej pory udało zidentyfikować się 15 mieszkańców, których epitafia znajdują się na płytach. Zaangażowani w powstanie lapidarium pasjonaci historii z Towarzystwa Miłośników Braniewa liczą, że podobnie stanie się z pozostałymi nawiskami na płytach.

Inicjatywa spotyka się z pozytywną opinią mieszkańców, którzy w większości pamiętają istniejący tu jeszcze w latach 70-tych cmentarz. Nasuwa się tu pytanie, kim byli ludzie, których tablice się zachowały. Niektóre nazwiska udało mi się zidentyfikować, załączam 15 opisów do zachowanych płyt nagrobnych.

A oto zidentyfikowane osoby (można podziwiać benedyktyński trud historyków amatorów):
Berta Brasch – (30.10.1859-9.07.1939) zd. Thurau, mąż Karl (25.10.1859-1951), syn Gustaw (ur. 1895). Rodzina mieszkała przy Fleischerstraße 21 obecnie Lisia. Wyznanie ewangelickie.

Ludwig Braunschmidt (1.05.1829- 6.12.1866), pastor ewangelicki.

Albert Gerra (1857-1925) - organista, nauczyciel, ukończył gimnazjum w Braniewie.

Ernst Graff - (1861-1940)- pomocnik kolejowy, żona Weronika z d. Groblewski (1864- 1945), dzieci: Anni i Paul. Rodzina mieszkała przy ulicy Bahnhofstraße 24 (obecna ul. Kościuszki).

Marianne Regina Grunwald (2.10.1943- 8.03.1946)-córka Aloysa (kupca) i Anneliese, mieszkała z rodzicami przy Rodelshöfer Strasse 3 (Moniuszki 3). Rodzina po wojnie do końca 1946 r, została w Braniewie czekając na deportację do Niemiec. Dziewczynka została pochowana na cmentarzu przy ul. Olsztyńskiej (grób niezachowany).

August Jorzig ur. w Ornecie 10 IX 1851 – zm. w Braunsberg 10 XII 1918) – nauczyciel łaciny i greki gimnazjum braniewskiego 1884-86 i 1912-17; wcześniej jego uczeń. Maturę zdał w Braniewie 7 II 1871r. w nadzwyczajnym trybie, bowiem z innymi uczniami zgłosił się do wojska walczącego przeciwko Francji. Potem studiował w Lipsku i Królewcu.

Leo Jorzig (25.08.1899 - 22.08. 1918), syn Augusta.

Kamerau August (1863-1933) i Luisa ( 1862-1930). Mieszkali przy Müchlenstrasse 1 (obecnie ul. Młynarska).

Berta Lehmann (26.05.1860.-.11.03. 1937) mieszkała przy Königsbergerstrasse 36.

Julius Moeller (ur. w Braniewie 4 III 1870 – 2 IV 1935) – malarz pokojowy. W Kalendarzu Warmińskim na 1914 reklamował sprzedaż tapet i bordiur (dekoracyjne wykończenie brzegu tkaniny, płaskorzeźby lub jakiejś kompozycji malarskiej ). Firmę prowadził przy ob. Pl. Piłsudskiego w miejscu gdzie znajdowała się fabryka mydła. W 1930 żył już z odsetek i oszczędności. Był szwagrem braci Maxa, Felixa i Georga Lehmannów, zamożnych braniewskich kupców. Ożenił się z ich siostrą Elisabeth (ur. w Br. 18 VII 1879 – zm. w Hamburgu 10 XI 1953), dzieci Lena, Anna, Anton. Rodzina mieszkała przy ulicy Neuer Markt 13 - dzisiejszy parking przy bazarze na ulicy Pl. Piłsudskiego.

Hildegard Nahser -(1907-1911) - córka właściciela tartaku przy obecnej ulicy Olsztyńskiej. PokaPauline Noffz (3.11.1886-1.1.1928)-żona Alberta (kierownika sierocińca ewangelickiego) , mieszkali przy Königsbergerstrasse 47 (Królewiecka). Wyznanie ewangelickie.

Johann Scheffler (1855-1930) i Rosa z domu Borowski (1861-1937) mieszkali przy Seliigenstrasse 35 (obecnie Armii Krajowej).

Sigmund Maria z domu Kroll (18.07.1865-25.03.1936) mieszkała przy Schleusenstrasse 4 (Kołłątaja ), żona Augusta (1861 -1934 ). Matka pięciorga dzieci: Elisabeth, Bernhard, Theresia, Andreas, Rosalie. Ciekawostką jest to, że trzy z jej wnuczek nosiły jej imię –Maria.

Hugo Tolksdorf (8.04.1863-21.09.1929) – cukiernik. Prowadził cukiernię przy głównej ulicy Nowego Miasta Braniewa. W 1900 r. kupił od miasta budynek dawnego ratusza nowomiejskiego, jednak nie zdecydował się na remont zabytkowego obiektu. Po rozbiórce, w jego miejscu postawił okazałą kamienicę czynszową, mieszczącą cukiernię i bank.
Pochowany na cmentarzu przy ulicy Olsztyńskiej (grób niezachowany).

Albert Werner (3.3.1852- 17.5.1913) – ślusarz. Żona Agnes z domu Hartmann (23.11.1857 - 12.04.1932) –pracownica portu. Mieszkali przy Ackerstrasse 5 (Konarskiego). Małżeństwo posiadało ośmioro dzieci: Margarete, Martha, Ernst, Hedwig, Franz, Georg, Agnes Dorotea.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Dziennik Zachodni / Wielki Piątek

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na elblag.naszemiasto.pl Nasze Miasto