Samorząd Elbląga bije się z rządem o port. Mieszkańcy odpowiedzą na dwa pytania, które napisały władze miasta

„Kampania przeciwko przejęciu przez rząd portu miejskiego”, „powiedz tak miejskiemu portowi” - to hasła swoistego referendum, które wczoraj rozpoczęło się w Elblągu. Mieszkańcy, o co prosi prezydent miasta Witold Wróblewski, mają wyrazić swoje zdanie na temat przyszłości miejscowego portu, który ma być głównym beneficjentem korzyści z przekopu Mierzei Wiślanej.

• Pierwsze z pytań brzmi: Czy port powinien zostać własnością miasta,
• a drugie: Czy samorząd ma przekazać ten obiekt Skarbowi Państwa?

Dodajmy, na pytania „referendum” mieszkańcy Elbląga mogą odpowiadać do 7 maja 2023 r., za pomocą ankiet elektronicznych i papierowych. To na podstawie wyniku badania włodarze Elbląga będą opierać swoją decyzję w sprawie rządowego wsparcia i przekazania portu do zasobów Skarbu Państwa.

Od ponad dwóch tygodni na portalu miejskim, w mediach społecznościowych, samorząd zachęca do wyrażenia swojego zdania. Z mieszkańcami spotykali się osobiście zarówno prezydent Elbląga Witold Wróblewski, jak i senator Koalicji Obywatelskiej Jerzy Wcisła.

- Nie dajmy odebrać tego, co elbląskie - apelował ten drugi.

Andrzej Śliwka, wiceminister aktywów państwowych, równocześnie rozpoczął zbiórkę podpisów wśród elblążan pod deklaracją poparcia dla rządowego dokapitalizowania 100 mln zł portu w Elblągu.

- Akcja ma na celu pokazanie władzom miasta, że mieszkańcy chcą zakończenia ich bezcelowego uporu. Chcemy, by port w Elblągu rozwijał się równie dobrze, jak inne polskie porty, w tym ten w Gdańsku - tłumaczył wiceminister.

Port w Elblągu jest obiektem należącym dziś do miejscowego samorządu. Jego władze, lokalni politycy od lat zabiegali o jego rozwój, który miał przynieść przekop mierzei.

Warto zauważyć, że miasto jest oddalone od brzegu morskiego o ponad 30 km i to bezpośrednie przejście na Zatokę Gdańską z Zalewu Wiślanego (z którym połączenie ma Elbląg) miało umożliwić zawijanie do tego portu znacznie większych statków niż dotychczas.

Problem w tym, że komunalny port w Elblągu (który handlował głównie węglem i zbożem z portem w rosyjskim Kaliningradzie), nie jest dziś przygotowany na przyjęcie statków przechodzących przez przekop. Inwestycje, które miałyby to umożliwić, szacowane są na 100 mln zł (m.in. pogłębianie toru podejściowego, basenów portowych, umocnienie nabrzeży, budowa dźwigów, linii kolejowej). Samorządu na taką modernizację portu nie stać (roczna inwestycyjna część budżetu Elbląga to średnio 30 mln zł).

CZYTAJ TEŻ: Elbląg - to będzie czwarty morski port na polskim Wybrzeżu. Przekop Mierzei Wiślanej szansą dla żeglugi i transportu międzynarodowego!

Miasto liczyło, że przebudowa elbląskiego portu będzie integralną częścią budowy drogi wodnej z Zalewu Wiślanego na Zatokę Gdańską, sfinansowaną przez rząd. Andrzej Adamczyk i Marek Gróbarczyk, minister i wiceminister infrastruktury, podkreślali jednak, niemal od momentu rozpoczęcia prac przy budowie kanału żeglugowego przez mierzeję, że rząd nie może - zgodnie z prawem - prowadzić samodzielnie jakichkolwiek prac, na wodach i terenach portu w Elblągu, zarządzanych przez samorządową spółkę komunalną.

Jeszcze w 2022 roku rząd zaproponował samorządowi Elbląga wyjście z tej sytuacji - 100 mln zł na inwestycje w porcie. W zamian za pieniądze na rozwój rząd oczekuje „zmian właścicielskich związanych z portem”.

- To może być wykup udziałów, podniesienie kapitału portu czy stworzenie nowego podmiotu z nową formą właścicielską. Dopuszczamy różne rozwiązania, abyśmy mogli wejść do tego portu i zainwestować - mówił Marek Gróbarczyk.

Zdaniem wiceministra aktywów państwowych, Andrzeja Śliwki, zgodnie z prawem, po dokapitalizowaniu portu przez rząd, Skarb Państwa powinien mieć od 51 do 80 proc. jego udziałów.

Na to nie chce się zgodzić samorząd Elbląga. Prezydent Witold Wróblewski uważa, że taka „transakcja” pozbawiłaby miasto zysków z rozwoju portu.

- Port to nasze dobro, nasz kapitał i gwarancja rozwoju. Nie pozwólmy sobie tego odebrać - dodaje Jerzy Wcisła.

Zaznaczmy, większościowymi udziałowcami największych portów morskich w Polsce, Gdańska, Gdyni, Szczecina/Świnoujścia jest Skarb Państwa. Andrzej Śliwka wskazywał, że skoro port w Elblągu ma stać się IV portem RP, to jego struktura własnościowa w ramach Skarbu Państwa jest logicznym krokiem.

- Przedstawiciele rządu zapominają, że na 32 porty morskie w Polsce - poza Gdańskiem, Gdynią i Szczecinem-Świnoujściem - mamy sześć portów „średnich” - wszystkie samorządowe, 21 portów małych - w tym 5 samorządowych, 16 rządowych. Analiza funkcjonowania małych i średnich portów dokonana przez NIK wskazuje, że rząd jest złym właścicielem - ripostuje Jerzy Wcisła.

- Samorządu Elbląga już dziś nie stać na utrzymanie portu. A w kontekście rozwoju miasta i regionu, jakie znaczenie będzie miało to, kto będzie nim zarządzał - rząd czy samorząd? - pyta retorycznie Andrzej Śliwka.